انواع روشهای آبیاری در کشاورزی
افزایش تولید مواد غذایی با استفاده از انواع مختلف سیستم آبیاری منجر به افزایش محصولات موردنیاز انسان شده و به همین دلیل است که جامعهها امروز در حال گسترش هستند.
محافظت در برابر خشکسالی، فراهم کردن انواع روشهای آبیاری و امکانات کافی برای آبیاری کشاورزی در هر منطقه و محافظت در برابر انواع آفات در کاشت محصولات زراعی، آن را از مشکلات قحطی و خشکسالی در امان نگه میدارد.
اگر شرایط آب و هوایی برای یک محصول نامطلوب باشد، ممکن است برای سایر محصولات زراعی مناسب باشد.
با این حال اگر امکانات کافی برای رشد فراهم شود، نیاز به کشت مختلف برطرف خواهد شد. امروزه تجهیزات آبیاری گلخانه، باغ و کشاورزی در انواع مختلفی در دسترس است که به کمک آنها میتوانید، یک سرمایه گذاری مناسب را انجام دهید.
انواع روشهای آبیاری
انواع روشهای آبیاری برای کشاورزی وجود دارد که متداولترین آنها عبارتند از:
- آبیاری سطحی
- ریز آبیاری
- آبیاری قطرهای
- آبیاری آبپاش
- آبیاری محوری مرکز
در ادامه مهمترین روشهای آبیاری را بررسی خواهیم کرد.
۱ آبیاری سطحی
یکی از قدیمیترین شکلهای آبیاری نوع سطحی آن است که هزاران سال مورد استفاده قرار گرفته است.
در سیستمهای آبیاری سطحی، به منظور خیس شدن خاک و نفوذ، آب در سطح اراضی کشاورزی حرکت میکند.
آبیاری سطحی به بخشهای نوار مرزی رودخانه یا آبیاری حوزه تقسیم میشود.
هنگامی که بارش باران منجر به جاری شدن سیل و یا نزدیک به طغیان سطح زیرزمین شود، آبیاری به روش سیلاب نام میگیرد.
از نظر تاریخی این رایجترین روش آبیاری زمینهای کشاورزی بوده و همچنان در اکثر نقاط جهان مورد استفاده قرار میگیرد. این روش اغلب در مزارع برنج دیده میشود.
اما با توجه به اهمیت آب در کشاورزی لازم است میزان مصرف آب در آبیاری سطحی کنترل شود.
در برخی موارد آب توسط نیروی انسانی و یا حیوانات به سطح زمین پمپ میشود.
راندمان کاربرد آب در این روش معمولاً پایینتر از سایر سیستمها و تجهیزات آبیاری است.
آبیاری سطحی حتی برای آب دادن در مناظر و مناطق خاص استفاده میشود.
۲ ریز آبیاری
آبیاری که گاهی اوقات به آن آبیاری موضعی کم حجم و یا طرفین نیز گفته میشود.
در سیستمهای آبیاری تحت فشار آب، تحت فشار کم از طریق شبکه لوله کشی در یک الگوی از پیش تعیین شده توزیع میشود و به عنوان یک سیستم تخلیه کوچک برای گیاهان مورد استفاده واقع میشود.
آبیاری قطرهای سنتی با استفاده از رادیاتورهای جداگانه، میکرو اسپریها، میکرو آبپاشها و آبیاری مینی حباب که همه به این دسته از روش آبیاری تعلق دارند، قابل اجرا خواهد بود.
۳. آبیاری قطرهای
همانطور که از نام آن برمیآید، آبیاری قطرهای به عنوان یک روش ترفندی شناخته میشود.
در این سیستم آب فقط به بخش ریشه در گیاه فرو میرود و در ناحیه ریشه گیاهان و یا در نزدیکی آن به صورت قطرهای تحویل داده میشود.
این روش میتواند یکی از کارآمدترین شیوهها محسوب شود.
اگر این سیستم درست اداره شود و تجهیزات آبیاری قطره ای از کیفیت خوبی برخوردار باشند، تبخیر رواناب به حداقل میرسد. رادمان آب میتواند از طریق این روش در صورت مدیریت صحیح بین ۸۰ تا ۹۰ درصد خواهد بود.
این روش میزان تبخیر را کاهش میدهد و معمولا تحت عنوان باروری شناخته میشود.
نفوذ عمیق، در جایی که آب در بخش زیرین ریشه حرکت میکند، رخ میدهد.
با این حال اگر سیستم قطرهای بیش از حد طولانی کار کند و یا اگر میزان تحویل زیادتر از حد مطلوب باشد، ممکن است باعث خراب شدن گیاهان شود.
بنابراین حفظ و نگهداری تجهیزات آبیاری قطرهای از اهمیت بالایی برخوردار است.
فشار پایین آب نسبت به بسیاری از انواع دیگر سیستمها به استثنای سیستمهای محوری و آبیاری سطحی موردنیاز است و میتواند برای یکنواختی در کل یک زمین و تحویل دقیق به گیاهان مورد استفاده قرار گیرد.
۴. آبیاری آبپاش
در آبیاری آبپاش آب به یک یا چند مکان مرکزی در داخل مزرعه به کمک لوله کشی منتقل شده و توسط آبپاشهای فشار قوی توزیع میشود.
سیستمها به این شکل طراحی شدهاند که از آبپاشها و یا اسپریهایی که به طور دائمی نصب شدهاند، استفاده میکنند و اغلب به عنوان یک سیستم آبیاری جامد نامیده میشوند.
از آنجایی که به صورت چرخشی حرکت میکنند و توسط چرخدنده با استفاده از مکانیسم ضربه حرکت میکنند، میتوانند به شکلی حرکت کنند که در یک دایره کامل و یا جزئی بچرخند.
آبپاش را میتوانید بر روی سکوهای متحرک به وسیله شلنگ به منبع آب وصل کنید.
سیستمهای چرخدار اتوماتیک و متحرک به عنوان آبپاشهای محوری شناخته میشوند.
مناطقی از قبیل مزارع کوچک، زمینهای ورزشی، پارکها و مراتع را، بدون نیاز به مراقبت ویژه آبیاری میکنند. مزیت استفاده از آنها این است که پس از مدت زمان تعیین شده، سیستم خاموش میشود.
۵. آبیاری محوری مرکز
این سیستم آبیاری نوعی از تجهیزات آبیاری کشاورزی است که از بخش لوله که معمولا از فولاد گالوانیزه و آلومینیوم ساخته شده است و توسط خرپاها به یکدیگر وصل و پشتیبانی میشوند، استفاده میکند.
در نهایت این آبپاشها روی قسمتهای چرخ دار نصب میشوند.
این سیستم به صورت دایرهای حرکت میکند و از نقطه محوری در مرکز قوس، مراتع را آبیاری میکند.
این سیستمها در تمام نقاط جهان یافت میشوند و مورد استفاده قرار میگیرند و امکان آبیاری انواع زمینها را ارائه میدهند.
برعکس سایر سیستمها، دارای قطره چکان از یک لوله هستند، به همین دلیل تلفات تبخیری محدود میشود و مصرف آب در آن بهینه خواهد بود.
برای استفاده از این روش محصولات کشاورزی اغلب در یک زمین به صورت دایرهای شکل قرار میگیرند، تا با محور مرکزی مطابقت داشته باشند.
امروزه این سیستمها با سیستمهای هیدرولیکی جایگزین شدهاند.
ممنون از شما . واقعا همونی بود که می خواستم،کامل و بدون نقص
سلام سپاسگزارم