آبیاری کرتی و مشکلات آن
آبیاری کرتی یا غرقابی بخشی از آبیاری سطحی است که از گذشته تا به امروز در میان کشاورزان مورد استقبال قرار گرفته است.
برای استفاده از آبیاری کرتی باید حتما زمین کشاورزی موردنظرتان را برای کشت محصول آماده کنید، به این صورت که باید زمین را کرتبندی کنید.
یعنی زمین کشاورزی در مراحل نخست باید به قطعات با اندازههای مختلف و به شکل مربع یا مربع مستطیل تقسیمبندی شود.
برای جدا کردن آنها و مرزبندی دور تا دور هر بخش را باید دیوارهای کوتاه خاکی قرار دهید.
به هر کدام از این قطعات ساخته شده، کرت گفته میشود.
به این نحوه است که در بین کرتها جوی آبی قرار میگیرد که با گردش آب در آن، عملیات آبرسانی به گیاه انجام شود.
انواع شیوههای آبیاری کرتی
دو شیوه اصلی برای آبیاری کرتی وجود دارد که بعد از کرتبندی، عملیات کاشت محصول موردنظر شروع میشود.
در هر زمان که نیاز به آب برای محصول داشته باشید باید به یکی از دو نوع روش آبیاری کرتی، کار آبرسانی به محصول انجام داده و کرتها را پر از آب میکنند تا کم کم جذب خاک و گیاه شوند.
با این نوع روش آبیاری سنتی میتوان گیاهانی مثل: حبوبات، یونجه، برنج، باغهای میوه و سبزی را آبیاری کرد.
مهمترین شیوههای آبیاری کرتی عبارتند از:
- آبیاری غرقابی دائم
- روش ماندابی (پر و خالی کردن آب)
- آبیاری کرتی بدون استفاده از فاضلاب
- آبیاری کرتی با استفاده از فاضلاب
در ادامه هر یک از موارد فوق را توضیح خواهیم داد.
۱. آبیاری غرقابی دائم
سیستم آبیاری به روش غرقابی دائم روشی است که آب به طور دائم یا متناوب در زمین نفوذ میکند و خاک به طور دائمی غرقاب میسازد از روشهای آبیاری دائمی عموماً برای برنج که به شرایط اشباع و غرقابی نیاز داشته و یا میتواند خود را با شرایط مطابقت قرار دهد استفاده میشود.
گیاه معمولا در سطوح صاف کاشته میشود.
روش آبیاری غرقابی دائم در زمینهایی با سرعت نفوذپذیری پایین از کارایی بیشتری برخوردار است.
با تشکیل شدن لایهای نفوذپذیر در اثر فعالیتهای زراعی در شرایط اشباع در سالیان متمادی، نفوذ عمیقی ایجاد خواهد کرد.
ایجاد شخم لایه زیر سطحی و یا مستقر شدن یک سفره زیرزمینی، همگن بودن خاک، به طور معمول موضوع مهمی نخواهد بود.
از فروشگاههای معتبر فروش تجهیزات آبیاری میتوانیم تجهیزات و لوازم موردنیاز را خریداری کنیم.
۲. روش ماندابی (پر و خالی کردن آب)
آبیاری به روش ماندابی یکی از انواع آبیاری غرقابی دائم است.
در این شیوه سطح خاک متناوبا از آب پر و خالی میشود.
از این روش میتوان برای آبیاری گیاهان استفاده کرد که مقاومت بالایی در غرقاب شدن موقت در دورههای تعیین شده آبیاری باشند.
در این روش آبیاری با پر کردن حوضچهها از آب و حفظ آن تا زمانی که نفوذ عمقی مطلوب تامین شود انجام میگیرد.
از این روش برای خاکهای با جذب بالا و اراضی با شیب ناچیز مناسب است.
روش ماندایی برای آبیاریهای سنگین خوب است که آب به سمت پایین شیار در گردش است و به خاک نفوذ نمیکند.
۳. آبیاری کرتی بدون استفاده از فاضلاب
در این شیوه آبیاری زمانی که نیاز به آب باشد، باید آن را از جویها و نهرهایی که در کنار زمین قرار دارد وارد کرتها میکنند.
پس از این که به اندازه لازم رسید آب را قطع میکنند.
۴. آبیاری کرتی با استفاده از فاضلاب
در این نوع آبیاری، باید کرتها را طولانیتر و در عرضهای کوتاه بسازیم تا آب پس از آن که پر شد به فاضلابهای مشخص شده سرازیر شود.
از آب فاضلاب به عنوان تامینکننده آب کرتها زیرین استفاده میشود.
سایز کرت در آبیاری کرتی
سایز کرت در سیستم آبیاری کرتی به عوامل مختلفی بستگی دارد از جمله:
- نوع خاک
- شیب زمین
- مقدار آب ورودی به کرت
- عرض تیغه برداشت
در ادامه هر یک از موارد فوق را توضیح خواهیم داد.
۱) نوع خاک
اولین عامل مهم در انتخاب سایز کرت در آبیاری کرتی نوع خاک، بافت مزرعه و میزان جذب آب در خاک بستگی دارد.
به صورتی که هر چه میزان جذب بیشتر باشد کرتها را باید کوچکتر انتخاب کرد.
۲) شیب زمین
در این نوع آبیاری کرتی، تفاوت ارتفاع دو طرف کناری کرتها و نیز میزان تفاوت اندازه در نخستین مراحل کار از مقدار تعیین شده نباید بیشتر یا کمتر باشد.
در ضمن اگر زمین شیب بسیار زیادی داشته باشد، اندازه کرتها نیز بزرگتر باید در نظر گرفت.
۳) مقدار آب ورودی به کرت
میزان آب ورودی به کرت به مقدار جریان آبی که به درون هر بخش در یک مدت زمانی تعیین شده وارد میشود، مینامند.
هر چقدر ابعاد بزرگتر باشد، اندازه کرت نیز باید بزرگتر باشد.
۴) عرض تیغه برداشت
سایز عرض تیغه ماشین کشاورزی مخصوص برداشت محصول باید با اندازه و ابعاد کرتها هماهنگ باشد و اندازه مناسبی از آن انتخاب کرد تا عملیات برداشت به سادگی صورت بگیرد.
مشکلات آبیاری کرتی
انواع مختلف سیستم آبیاری وجود دارد اما در انواع روشهای آبیاری سطحی از قبیل آبیاری کرتی، بیشترین مشکل میزان هدر رفت و استفاده بیرویه آب است.
از سوی دیگر تسطیح و کرتبندی نخستین این روش نیز مسئله اساسی و مهم در میزان راندمان روش آبیاری کرتی است.
این روش در مزارع با مساحت خیلی کم امکانپذیر نیست.
مزایای سیستم آبیاری کرتی
از جمله مزایای آبیاری کرتی عبارتند از:
۱- این سیستم آبیاری ساخت ایران است.
۲- زمانی که آب یا خاک شور است بهتر از سایر روشهای دیگر شستشو میدهد.
۳- عدم نیاز به ابزار و وسایل خاص
۴- عدم نیاز به تخصص و مهارت
مشکلات کلیدی سیستم آبیاری کرتی
۱۰ مورد از مشکلات اساسی و کلیدی در سیستم آبیاری کرتی عبارتند از:
۱- ضرورت تسطیح مناسب و خوب
۲- استفاده بیش از اندازه آب
۳- بیرون آمدن مواد غذایی از خاک
۴- امکان برطرف کردن و تخریب دیوارهها و پشتهها در خاکهای سبک
۵- سله بستن خاک در زمینهای با خاک سنگین
۶- استفاده نکردن گیاهان حساس به غرقابی شدن
۷- ضرورت استفاده از سازههای مناسب در زمینهای شیبدار
۸- مشکلات رفت و آمد ماشین آلات کشاورزی در داخل زمین کشاورزی
۹- نیاز به آب بسیار و استفاده نکردن در مناطق کم آب
۱۰- نیاز به نگهداری و مراقبت پیوسته از کرتها
دیدگاه خود را ثبت کنید
میخواهید به بحث بپیوندید؟