انواع روش‌های آبیاری تحت فشار

انواع روش‎های آبیاری تحت فشار برای زمین‌های کشاورزی و گلخانه‌ای وجود دارد.
یکی از این روش‌های، انواع روش‎های آبیاری تحت فشار است که خود نیز زیر مجموعه‌های متعددی دارد. در واقع هر روشی که در آن آب با با فشار بیش از حد در سطح زمین‌های کشاورزی با استفاده از لوله به سطح مزارع و گلخانه توزیع شود به آن آبیاری تحت فشار می‌گویند.

نوعی از تقسیم‌بندی ساده، از روش‌های آبیاری که به دو صورت انجام می‌گیرد از جمله روش‌های آبیاری ثقلی، آبیاری تحت فشار می‌باشد.

انواع مختلف روش‎های آبیاری تحت فشار

آبیاری تحت فشار نیز به دو روش انجام می‌شود از جمله:

1. آبیاری بارانی
2. آبیاری قطره‌ای

در ادامه انواع مختلف روش‌های آبیاری تحت فشار را توضیح خواهیم داد.

۱. شیوه‌های آبیاری بارانی کلاسیک

در این نوع روش آبیاری لوله‌های اصلی به لوله‌های فرعی متصل می‌شوند و روی لوله‌های فرعی یک نمونه آبپاش مخصوص نصب می‌گردد که دور خود می‌چرخد و آب را از اطراف به صورت دایره می‌پاشد. لوله‌هایی که آبپاش مخصوص بر روی آن‌ها نصب گردیده است به آن بال گفته می‌شود.

زمانی که لوله‌های اصلی و موتور پمپ ثابت باشد اما برای صرفه جویی در هزینه‌های خرید لوله و لوله کشی، بعد از این که آبیاری صورت گرفت، بال و آبپاش انجام می‌شود.
بال و پاش‌ها را باز نموده و در مکان دیگری نصب کنید این کار را تا جایی ادامه دهید تا تمامی قسمت‌های مزرعه آبیاری شوند. که به این شیوه از آبیاری آبیاری آلاسیک نیمه متحرک نامیده می‌شود.

۲. دستگاه آبیاری بارانی غلتان

دستگاه‌های آبیاری بارانی غلتان نمونه‌ای از دستگاه‌هایی هستند که از لوله‌های آلومینیومی که حدوداً ۱۰ سانتی متر قطر دارند در وسط تعدادی چرخ قرار دارد.

این لوله دو وظیفه‌ی مهم انجام می‌دهد.
یکی به عنوان محور چرخ می‌باشد و دیگری می‌تواند آب را از داخل خود عبور دهد و به آبپاش‌ها می‌رسد.
در این نوع از آبیاری، لوله آبرسان که در زیر زمین قرار دارد آب را از منبع به مناطق ارضی می‌رساند. لوله خرطومی که نقطه اتصال بین لوله آبرسان و لوله دستگاه می‌باشد از طریق یک شیر آبگیر به آن وصل می‌شود و آب را به دستگاه و لوله‌های آبرسان متصل می‌کند.
زمانی که شیر آبگیر و آب در لوله‌ها در گردش است و با استفاده از آبپاش‌ها آبیاری صورت می‌گیرد. در این روش کیفیت تجهیزات آبیاری بارانی اهمیت بالایی دارد.

بعد از تمام شدن آبیاری یک منطقه از مزرعه، لوله‌های خرطومی جدا می‌شوند و باید آب داخل لوله‌ها را تخلیه کنید سپس موتور را برای جا به جایی دستگاه روشن نموده و آن را به قطعه دیگر که هنوز آبیاری در آن انجام نگرفته است ببرید. این عمل را به قدری ادامه دهید تا تمام سطح مزرعه، آبیاری شود.

۲. دستگاه آبیاری بارانی قرقره‌ای

دستگاه بارانی قرقره‌ای مانند یک قرقره بزرگ می‌باشد که بر روی یک قرار دارد.
این دستگاه حدود ۳۰۰ متر طول دارد که توسط تراکتور قابل انتقال است. برای رساندن آب دستگاه به آبپاش، از لوله پلی اتیلن نیمه سخت که به دور قرقره جمع می‌شود و از سوی دیگر به آبپاش بزرگی که مانند یک تفنگ است متصل می‌گردد آبپاش بر روی یک پایه‌ای که ارابه نام دارد.

شاید دیده باشید که برخی از ارابه‌ها چرخ هم دارند.
زمانی که می‌خواهید یک منطقه از زمین را با استفاده از دستگاه توسط تراکتور به ابتدای زمین منتقل کنید و سپس با استفاده از آبپاش بزرگ که متصل به لوله پلی اتیلن است متصل کنید آن را جدا کنید و به انت‌‌های  زمین منتقل نمایید.
این میزان مسافت ممکن است تا ۳۰۰ متر برسد. با روشن کردن پمپ آب را با استفاده از لوله پلی اتیلن وارد آبپاش کنید و بر روی سطح زمین پخش کنید.

۳. دستگاه آبیاری بارانی دوار مرکزی

یکی دیگر از نمونه‌های دستگاه آبپاش وجود دارد که به آن دستگاه دوار مرکزی گفته می‌شود که به آن نیز سنترپیوت نیز می‌گویند.
در این نوع شیوه آبیاری، لوله اصلی تقریبا ۳ متر بالاتر از سطح زمین قرار داد و مثل عقربه‌های ساخت می‌چرخد و زمین را به شکل دایره وار آبیاری می‌کند.

در آبیاری بارانی دوار، آب با استفاده از پمپ با فشار وارد لوله عمودی و سپس لوله اصلی شده و از آنجا وارد قسمت پاشنده می‌شود. این دستگاه آب را به طور یکدست و هماهنگ در مزرعه پخش می‌کند.

بهترین و مناسب‌ترین خاک‌ها، خاک‌های شنی است که برای آبیاری این نمونه از خاک‌ها بسیار مناسب می‌باشد.

انواع تجهیزات سیستم آبیاری بارانی به صورتی طراحی شده است که از آن می‌توان به عنوان آبیاری زمین‌های هموار و نسبتاً ناهموار استفاده نمود.
یک تابلو کنترل، بر روی برج مرکزی دستگاه قرار دارد که قادر است تمامی عملیات آبیاری را از دور کنترل کند تا آبیاری به طور اتوماتیک انجام شود.
در هنگام آبیاری اگر در جایی از مشکلی ایجاد شود آبیاری خودکار تمام می‌شود.

زیرا در این دستگاه زمین را به طور دایره آبیاری می‌کنند، بخشی از کناره‌های زمین آبیاری نمی‌شود.
برای این که این مشکل را برطرف نمایید می‌بایستی در قسمت پایین زمین که لوله‌های اصلی یک بال اضافی و یک آبپاش قوی نصب شده است تا زمانی که دستگاه به این بخش از زمین برسد آبیاری تکرار می‌شود و تمامی گوشه‌های زمین آبیاری می‌شوند.

۴. دستگاه آبیاری بارانی خطی

شاید باورتان نشود اما دستگاه‌های آبیاری بارانی خطی مانند دستگاه‌های بارانی دوار مرکزی عمل می‌کنند اما یک تفاوت اصلی این دستگاه با سایر دستگاه‌های آبیاری دارد این است که زمین را به طور چهار گوش تقسیم‌بندی می‌کند و آبیاری را انجام می‌دهد اما در حالی که دستگاه دوار مرکزی زمین را به طور دایره وار آبیاری می‌کند.
در این نوع شیوه آبیاری دستگاه به صورت یک خط مستقیم حرکت می‌کند و آب موردنیاز از چاه یا از کانال تامین می‌شود و توسط پمپ با فشار زیاد به داخل لوله‌های دستگاه فرستاده می‌شود.

در نهایت آب به صورت قطره‌های بسیار ریز از آبپاش خارج می‌شود و تمامی محصولات مزرعه را آبیاری می‌کند.